Бямба + сүрэн

Шилжилтийн нас гээч юм над дээр ирсэн тэр үеэс л би эмэгтэй хүүхэд бүрт бий болдог элдвийн маягийг бага багаар сурч эхлэн нэг үгээр ‘маягийн хүүдий ’ болж нэг хэсэг явсан юм. Яг 14-17 насны хооронд л юмаа даа. Гэрийнхээ хувцастай гадаа гараад хогоо асгана гэдэг бол асар их ичгэвтэр зүйл байсан тийм л үе kkk. Тэгээд бүх л зүйл маань өөрт маань таалагдахгүй байгаа юм шиг санагдаж тэр бүгдийгээ хүссэнээрээ хөөрхөн болгож өөрчлөхийн түүс байдаг байлаа. Үс, хумс хуруу, нүүр гээд л өөрчилж болохоор юу байна өөрийнхөөрөө бага ч гэсэн өөрчлөх гэж оролддог байж. Эцсийн үр дүн нь ердөө хөөрхөн болох... 

Тэгээд болоогүй ээ бас гоё нэртэй болхиймсан гэж их хүсдэг байлаа. Тэр үед манай ангийн охидууд их гоё нэртэй Халиун, Хулан, Солонгоо, Чимгээ бүр цаашлаад Өэлүн үжин, Бөртэ гэж хүртэл байдаг байлаа. Гэтэл минийх Бямбасүрэн. Миний өөрийнхөө нэрэнд дургүй байсан гэж. Нэрнийхээ тухай бодох тоолондоо ганц охиндоо очиж очиж өдөр гариг дээр "сүрэн" залгаж нэр өгөөд байхаараа яахавдээ гэж ээждээ гомдолдогсон.Тэгэхээр ээж маань уг нь өөр нэр өгье гэж боддог байсан, гэтэл өвөө чинь манайд ирээд Бямба гаригт төрсөн юм байна Бямбаа гэж нэр өгье гэж хэлээд ээжийн төлөвлөгөө нурсан гэдэг.Тухайн үед дан Бямбаа гэхээр эрэгтэй хүний нэр шиг юм Сүрэн нэмчихье гэдэг ээжийн нэг санаа нэмэгдээд тэгээд л бүтэн нэр минь Бямбасүрэн болсон бяцхан түүхтэй. 

Энэ бүгдийг ээжээр яриулснаас хойш өөртөөгөө адилхан нэртэй эрэгтэй хүнтэй тааралдахаараа ч юмуу эсвэл нэрээ голох бүртээ өвөөгөөс л хамаг юм болсын гэж дотроо бодоод өнгөрдөг байлаа.

Их сургуульд ороод би төрснөөсөө хойш амьдарч ирсэн байрныхаа ойролцоох 10 давхар цэнхэр өнгөтэй байранд эмээ 2 үеэл дүүтэйгээ 4үүлээ амьдарч эхэлсэн юм. Учир нь эмээ маань 2 дүүтэй хамт тэнд амьдрах хэрэгтэй болж 3уулахнаа байхаар эвгүй юм гээд намайг 2 дүү шалсаар байгаад нэг өдөр бид 3 миний гэх юмнуудыг цүнх уутанд хувааж хийж авч яваад би тийшээ бүр мөсөн нүүвээ! 1р курсээ дөнгөж төгсөөд 6дугаар сар эхлээд удаагүй  байсан тэр нэг өглөө унтаж байтал утас дугараад автал бага ах маань хоолой нь нэг л сонин аяархнаар өвөө өөд болчихжээ гэж хэлэхэд нь нойрмог байсныг ч хэлэх үү зүүдлээд ч байгаа юм шиг хэсэг паникт ороод ярьж дуусаад утсаа тавьсныхаа дараа хэсэг орон дээрээ суугаад өөрийн эрхгүй өвөөг хэзээ хамгийн сүүлд харснаа санах гэж оролдоод, нуухаа ч аваагүй байсан нойрмог нүднээс маань нулимс ар араасаа урсаж билээ. Бие нь муудаад эмнэлэгт хэвтэж байхад нь хоол хүргэх гэж очихдоо сахиж байсан хамаатныхаа ахд авч очсон юмаа өгүүлчихээд дотогшоо өвөө рүүгээ орох уу гэхд нь за яахав дараа ирэхдээ л больё гэж хэлээд явснаа бодохоор харамсах шиг..

Хүн өглөө сэрээд нүүрээ угаадаг шиг өвөө өглөө сэрээд байхгүй шахам толгойныхоо үсийг байнга хусдагсан. Тийм болохоор нь бид нар “ халзан толгойтой өвөө “ гэж дууддаг байсан юм. Энэндээ ч дасчихсан, зүгээр өвөө гээд гэр дотроо ярихаар ямар өвөө гээд ойлголцдоггүй байлаа. Намайг ухаан орохын л өвөө аман дотроо ямар ч шүдгүй, хоолыг буйлаараа шүдтэй юм шиг аймар сайн зажилж иддэгийг нь бид нар яриад л инээцгээдэг байж билээ.

Өвөөг сүүлчийн замд үдэхийн өмнөх шөнө би унтах гээд чадахгүй байсаар үүр цайлгаад ажил явдал руу явснаа сайн санадгийн. Нэг унтчихвал үүрээр сэрж чадахгүй хоцроод үлдэнэ гэж бодсондоо.. Салах ёс хийн тойрон алхаж, хамгийн сүүлийн удаа өвөөг харсан тэр өдрийн тэр богинохоон мөч л намайг том хүн болгочих шиг болсон. Өвөөтэй хэдий маш дотно байгаагүй ч  хүний амьдрал ямар богинохон,  хүн ямар их тэвчээртэй байх хэрэгтэй гээд л тэр өдөр их олон зүйлийг бодогдуулсан бас сэтгэл өвтгөсөн өдөр байж билээ. Үүнээс хойш маш олон жил өнгөрчээ.

Энэ бүхний дараа нөгөө нэрээ голдог утгагүй бодлоо толгойноосоо авч хаяхаар шийдэж, надад миний дуудах нэрийг хайрлаад бурханы оронд очсон өвөөдөө насан туршдаа баярлаж явах хэрэгтэй гэж боддог болсон доо. 

Мөрөөдөл Маргаашийг зорино

Өнөөдөр их сургуулийнхаа хичээлүүдийн бүх даалгавар бие даалтууд байдаг фолдерыг нээн орлоо. 1р курсээсээ 4р курс хүртлээ хийж гүйцэтгэж байсан даалгавар, бие даалтуудаа уншиж хэсэг суулаа. Сургуулиа төгсөхдөө чамлахааргүй сайн голчтойгоор онц төгссөн миний тэр үеийн хийж гүйцэтгэсэн зарим зүйлс одоо эргээд харахад зарим талаараа хангалтгүй бас түүхий юм шиг санагдав. Харин тэр дотроос Хүний нөөцийн менежмент хичээлийн нэгэн бяцхан даалгавар болох мөрөөдлийнхөө тухай бичсэн эссе маань гараад ирлээ. Тэр үед ангийнхан маань мөрөөдлөө цаасан дээр буулган бичих гээд бүгд л өөрсдийн мөрөөдөлдөө автан сууж билээ.

Хүн мөрөөдөлд автахдаа л жинхэнэ хүн чанараа мэдэрдэг болвуу. Мөрөөдөл бол хүнийг хүн болгодог тэр зүйл мөн. Гэтэл амьтан мөрөөдөхгүй. Ингэхлээр мөрөөдөл нь хүнийг амьтнаас ялгах гол ялгаа байх нь.

Улс гүрэн цэцэглэн мандахын гараан дээр ирэхэд мөрөөдөл гэдэг үг үнэд ордог гэж хаанаас ч билээ уншиж байлаа. Жишээ нь, дэлхийн 2-р дайны дараа америк хүн бүр, айл бүр, улс орноороо “америк мөрөөдөл”-д автсан ажээ. Америк мөрөөдлийн ачаар л Америк орон ингэж хөгжсөн гэж судлаачид үздэг байна.

Хүний болоод улс гэрийн мөрөөдөл хичнээн том байх тусмаа төдий чинээ хүч нөлөө нь их байдаг аж. 8848 метрийн өндөрт гарна гэж мөрөөдөөд бэлтгэсэн уулчин 4100 метрийн өндөрт гархаар бэлтгэсэн уулчнаас илүү үр дүнд хүрдэг. Бидний хаан Чингис гуай хүртэл “Хэтийн зорилго үгүй аваас ойрын зовлон эхэлнэ” гээд бидэнд захичихсан байдаг.

Мөрөөдөл тухайн үеийнхээ орон зай, цаг хугацаагаа дагаж хувьсдаг гэдэгтэй би санал нийлдэг. Энгийн мөрөөдлөөс нарийн нийлмэл, илүү гүн, илүү ончтой мөрөөдөлд шилжих учиртай. Харин одоогоос 3 жилийн өмнө буюу 3р курсын оюутан байхдаа миний бичсэн доорх мөрөөдлийн маань тухай эссе одоо улам илүү баяжин, хүрээгээ тэлж олон олон жижиг хэсгүүд бүхий мөрөөдөлд хүрэх шатны гишгүүрүүдтэй болж нэмэгдсэнээс л биш яг л сэтгэл дотор минь тэр хэвээрээ...

 ------------------------------------------------------------------------------------------------------

        Миний Мөрөөдөл                         / 2009 оны 4 дүгээр сарын 15, 23:20:09 /
Энэ хорвоо дэлхий дээрх хүн бүхэн мөрөөддөг мөрөөдөлтэй байдаг. Тэгэхээр мөрөөдөл гэдэг нь хүний амьдралын салшгүй нэг хэсэг байх нь. Надад ч бас мөрөөдөл бий. Мөрөөдөл мөрөөдөлдөө миний мөрөөдөл их том.

Хүний нөөцийн менежментийн семинарын хичээл дээр 1 удаа  багш англиар Dream гэдэг үг бол мөрөөдөл гэж Монгол руу хөрвүүлэгддэг  ч, бас "зүүд" гэдэг утгатайг санаарай гэж хэлж байсан. Хэдийгээр би энэ үг хэд хэдэн утгаар орчуулагддагыг мэддэг байсан ч тэр бүр ялгаж салгаж дотроо бодож байгаагүй юм байна лээ. Тэгээд миний нууцхан мөрөөдөл маань зүүд төдий хийсвэр зүйл үү?, эсвэл биелэж ч болох олон олон зорилго бүхий чиглүүлэгчээр тэтгэгдсэн бодит байж болох зүйл үү гэж бодсон. Тэрнээс хойш дотроо өөрөө өөртэйгөө мөрөөдлийнхөө тухай ярьж үзтэл хариулт нь тэр том мөрөөдөл минь биелэх биелэхгүй нь тодорхойгүй зүүд мэт байсан ч гэсэн тэр л ТОМ гэж нэрлээд байгаа мөрөөдөл минь надад ар араасаа олон олон зорилго, жижиг ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийг дагуулсаар ирсэн байсан...("Том" гэж тодорхойлоод байгаа мөрөөдөл маань МУ-ын анхны эмэгтэй Ерөнхийлөгч болох юм ).  Хүмүүс сонсоод дооглож, шоолж болох ч миний мөрөөдөл надад хамгийн нандин эрхэм зүйл.

Би яагаад МУ-н анхны эмэгтэй ерөнхийлөгч болохыг мөрөөдсөн бэ?

Энэ мөрөөдөл маань жилийн өмнөөс эхлэлээ тавьсан гэж хэлж болно. Тодруулж хэлбэл Америкийн тэргүүн хатагтай асан эмэгтэйн амьдралын хүүрнэл болох номыг уншсанаас хойш гэж хэлэхэд болно. Тэр хүнийг шууд даган дуурайж copy-дохыг оролдсондоо биш үнэхээр үлгэр дууриалал авч хүндэлмээр бас бахархмаар байсандаа тэр юм. Маш сайн мэдлэг, боловсрол, амьдралдаа баримталсан зарчим, ямар ч саад бэрхшээлийг хугарч нугаралгүй даван туулж, бүх зүйлийг энхийн замаар хэрнээ маш хүчирхэгээр шийдвэрлэж чадсан гэх мэт тэр бүгд үнэхээр гайхмаар бас бахархмаар санагдаж билээ. Тэгээд одоо бодохнээ миний бүтэхгүй ч байж болох тэр том мөрөөдлийг минь сэтгэлд  минь үндэслэж соёолуулахад маш томоор нөлөөлсөн тэр эмэгтэй үнэхээр гайхалтай. Тийм хүчирхэг болохын төлөө би цаашдаа маш сайн мэдлэг боловсролыг эзэмшиж хаана ч хэнд хүлээн зөвшөөрөгдөхүйц чадварлаг нэгэн болж зөв зүйтэй амьдрахыг зорилгоо болгох болно. Биелэхгүй ч байж болох зүйлийг мөрөөдсөн маань бага багаар надад ухаарал, зорилгыг бий болгож өгсөн болохоор би ТОМ МӨРӨӨДӨЛДӨӨ хайртай.      

  -------------------------------------------------------------------------------------------------------

.. хэхэ тухайн үедээ бичсэн миний энэ эссе хүмүүсийн дунд ил болох нь ойлгомжтойгоор барахгүй бүр жил болгон сургуулиас гаргадаг эрдэм шинжилгээний эмхэтгэл дээр хэвлэгдэх байлаа. Тийм учраас жинхэнэ мөрөөдлөө бичих үү эсвэл зүгээр л даалгавар хийсэн нэр авахаар өөр нэг зүйлийн тухай бичих үү гээд бодож бодож ер нь миний л мөрөөдөл юм чинь бусадтай хуваалцахгүй байх шалтгаан юу бна гээд сэтгэлдээ байдаг мөрөөдлөө ингээд л биччихсэн юмдаа.

Мөрөөдөл гэдэг өөрөө хүнийг их хөгөлдөг бас хурцалдаг юм шиг... шантрах, залхах, төвөгшөөхийн алинд ч энэ мөрөөдлөө би гээж байгаагүй ээ.

19 настай охины нүдээр уншиж дуусгах үед энэ ном надад хүний хичээл зүтгэл, мэдлэг боловсрол, шургуу хөдөлмөр гэдэг юугаар ч хэмжээлшгүй баялаг гэдгийг хэлж өгч, урам зориг, хийж бүтээхийн их хүслийг дэвэргэж өгсөн бол одоо 4 жилийн дараа дахин уншихад дахиад юуг надад ойлгуулж ухааруулахыг үнэхээр би таашгүй...

Хар Хун

 

Хүнд нэг тийм тохиолдол байдаг даа. Ямар нэг киноны дандаа нэг хэсгээс нь л эхэлж үзэж таараад байдаг үе.. Миний хувьд Хар Хун тийм л кино байлаа. Үргэлж л телевизийн аль нэг сувгаар яг төгсгөлийн тайзан дээрх тэр нэг үзэгдлээс эхлэн үзэж таараад! Онлайн-р үзнэ дээ гэж тэрүүхэн үедээ бодоод л мартчихдаг. Харин сарын өмнө найз залуутайгаа хамт суваг эргүүлээд сууж байтал ашгүй энэ кино эхэлж байлаа Кинонд балетд амьдралаа өгсөн нэгэн бүсгүйн эмгэнэлтэй амьдралыг 1.40 минутын кино хальсанд буулгасан ба киноны гол баатар балетчин Нинаг(Наталиа Портмэн) найруулагч Хар Хун балетийн жүжгийн гол дүр болох хатан хунаар сонгосноос үйл явдал өрнөж эхэлнэ. Энэ жүжигт гол хатан хун 2 төрөлд хувирч тоглох ёстой байдаг. Нинад цагаан хунгийн дүрийг бүтээхэд ямар ч асуудал гарсангүй төгс байлаа. Харин хар хунгийн дүрд тоглоход асуудлууд гарч тэрээр аажим аажмаар дүрдээ хэт гүнзгий орж, нүдэнд нь хий зүйлс харагдаж эхэлнэ.

Сэтгэлзүйн хэт сонирхол, дарамтыг маш тодоор гаргадаг найруулагч Darren Aronofsky-н ээлжит сайн бүтээл болох уг кино 4н алтан бөмбөрцөгт нэр дэвшсэн гэхээр кино шүүмжлэгчидээс нилээд өндөр оноо авч чадсан бүтээл болсон.

Киноны өрнөл үнэхээр өөр зүйлд сатаархын аргагүй сонирхолтой байсан бөгөөд киноны төгсгөл төсөөлснөөс маань өөрөөр дууссым. Гайхалтай бүсгүй Нина-гийн гоо сайхан, цэвэр ариун байдал, чадвар гээд төгс харагдах түүний бүхий л чанарт хэн нэгэн атаархан түүний зорьж буй бүхэнд хөндлөнгөөс саад учруулж байгаа мэтээр кино өрнөх боловч эцэст нь тэр бүхэн өөрийнх нь хувийн хий хоосон айдас, төсөөлөл байсныг мэдэж өөрөө өөрийгөө егүүтгэхэд хүргэсэн байлаа.

Триллэр, Драма төрлийн энэхүү кинонд насанд хүрсэн хүмүүст зориулсан хэсэг нилээд байгаа болохоор бага насны хүүхэд үзэхэд тохиромжгүй. 

Киноны гаргаж тавьсан санаа үнэхээр таалагдсан. Мэдээж Натали Портман энэ дүрийг гайхалтай бүтээж мөн тэр гайхалтай бүжиглэж байсан.  Үзэхийг зөвлөе! ^^